Split payment, czyli podzielona płatność to prawdziwy przełom na gruncie podatku VAT, z którym Ministerstwo Finansów wiąże bardzo duże nadzieje. Według Rządu nowe prawo ma niejako "załatać" lukę w podatku VAT, a także wyeliminować oszustwa podatkowe, które od wielu lat pozbawiają budżet państwa ogromnych kwot. Co to jednak oznacza dla przedsiębiorców?

Split payment, czyli podzielona płatność to prawdziwy przełom na gruncie podatku VAT, z którym Ministerstwo Finansów wiąże bardzo duże nadzieje. Według Rządu nowe prawo ma niejako "załatać" lukę w podatku VAT, a także wyeliminować oszustwa podatkowe, które od wielu lat pozbawiają budżet państwa ogromnych kwot. Co to jednak oznacza dla przedsiębiorców?

Czym jest split payment?

Z dniem 1 lipca 2018 roku weszły w życie przepisy, które dotyczą split paymentu, czyli mechanizmu podzielonej płatności. Wspomniany mechanizm dotyczy stricte podatku VAT i z powodzeniem stosowany jest już od jakiegoś czasu w innych europejskich krajach takich jak Włochy oraz Czechy. Zgodnie z zapewnieniami Ministerstwa Finansów split payment ma stanowić dla przedsiębiorców narzędzie ochraniające ich przed nierzetelnymi kontrahentami. Jak na razie mechanizm podzielonej płatności ma być dobrowolny, jednak od 2019 roku będzie on obligatoryjny dla wszystkich przedsiębiorców. W pierwszej kolejności podzielona płatność ma być obowiązkowa dla firm stosujących tzw. odwrotne obciążenie a wraz z biegiem czasu obejmie swoim zasięgiem pozostałych przedsiębiorców.

Na czym polega split payment?

Split payment to mechanizm polegający na tym, iż płatność za wykonane usługi lub sprzedane towary będzie dzielona na dwie kwoty, a mianowicie na kwotę netto oraz podatek VAT, z tym że odpowiedniego podziału będzie dokonywał bank. W dużym skrócie oznacza to, że na konto firmowe dostawcy trafi kwota netto wynikająca z faktury, natomiast kwota VAT trafi na specjalny rachunek VAT, który niestety znajdzie się pod kontrolą Urzędu Skarbowego? Dlaczego niestety? Z tego względu, gdyż dostęp do tych środków będzie ograniczony, a dotychczas firmy otrzymywały na swój rachunek kwoty brutto i mogły dowolnie dysponować swoimi środkami zwłaszcza wtedy, gdy kwota podatku naliczonego przewyższała kwotę podatku należnego (działo się tak w sytuacji, gdy sprzedaż była ze stawką VAT 8% lub 5%, natomiast zakupy były dokonywane ze stawką 23%). Od 1 lipca 2018 roku banki z automatu zaczęły otwierać specjalne rachunki VAT, dlatego też nie jest konieczne składanie żadnych wniosków. W jaki jednak sposób będzie dokonywana płatność za faktury? Przedsiębiorca w celu uregulowania rachunku musi posłużyć się specjalnym komunikatem przelewu, który zostanie udostępniony mu przez bank. W tym komunikacie konieczne jest wskazanie kilku najistotniejszych informacji, aby przelew mógł zostać zrealizowany, a mianowicie kwoty podatku VAT, kwoty netto wynikającej z faktury, numeru faktury, za którą dokonywana jest płatność, a także NIP-u dostawcy. Oczywiście dokonując płatności za fakturę, nie trzeba znać numeru rachunku VAT kontrahenta, ponieważ przelew będzie dokonywany dokładnie na ten sam numer rachunku firmowego jak dotychczas, natomiast to właśnie bank dokona odpowiedniego podziału kwoty.

Kogo tak naprawdę będzie dotyczyć mechanizm split payment?

Mechanizm podzielonej płatności od 2019 roku będzie dotyczył wszystkich przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą na terytorium Polski niezależnie od tego, czy jest to duża firma, czy też mikroprzedsiębiorca. Warto przy tym podkreślić fakt, iż mechanizm split payment nie będzie w ogóle dotyczył:

• konsumentów, czyli osób nieprowadzących działalności gospodarczej,
• przedsiębiorców, którzy otrzymują faktury bez wykazanego podatku VAT (dotyczy to przede wszystkim podatników zwolnionych z VAT),
• przedsiębiorców, którzy działają w tzw. branżach wrażliwych (dotyczy to alkoholi, papierosów, paliwa, stali, czy też elektroniki).

Specjalny rachunek VAT: jak będzie można z niego korzystać?

Jak zapewnia Ministerstwo Finansów, środki zgromadzone na specjalnym rachunku VAT przez cały czas będą należeć do przedsiębiorcy, natomiast Urząd Skarbowy będzie jedynie sprawować nadzór nad uwolnieniem tych środków. Jak to wszystko będzie jednak wyglądało w praktyce? Niestety przedsiębiorcy nie będą mogli swobodnie dysponować środkami zgromadzonymi na rachunku VAT, ponieważ z tego rachunku możliwe będzie jedynie zapłacenie kwoty VAT wynikającej z otrzymanej faktury, a także uregulowanie swoich zobowiązań podatkowych z tytułu podatku VAT do Urzędu Skarbowego.

Zachęty dla podatników wynikające ze stosowania split payment

O szczegóły zapytaliśmy przedstawiciela Biura Rachunkowego Inplus: Zgodnie z przepisami podatnicy, którzy będą stosować mechanizm podzielonej płatności, mają możliwość zmniejszenia kwoty podatku VAT należnego zgodni z art. 1008d ust. 1 projektu zmienianej ustawy o VAT w sytuacji, gdy zapłata podatku należnego wynikającego z deklaracji VAT-7 nastąpi w całości z rachunku VAT w terminie wcześniejszym niż termin określony dla zapłaty tego podatku (do 25 dnia każdego miesiąca). W praktyce kwotę zobowiązania będzie można obniżyć o kwotę wyliczoną zgodnie z poniższym wzorem:

S = Z * r * (n/360)

gdzie:

S - to kwota, o którą obniża się kwotę zapłaty zobowiązania podatkowego z tytułu podatku, wyrażoną w zaokrągleniu do pełnych złotych,

Z - to kwota zobowiązania podatkowego z tytułu podatku wynikającą z deklaracji podatkowej przed obniżeniem tego zobowiązania,

r - to stopa referencyjna Narodowego Banku Polskiego obowiązująca na dni robocze przed dniem zapłaty podatku,

n - to liczba dni od dnia, w którym zlecono przelew, z wyłączeniem tego dnia, do terminu określonego dla zapłaty podatku, włącznie z tym dniem.

Kolejną korzyścią dla przedsiębiorców ma być zgodnie z art. 108c ust. 1 projektu brak odpowiedzialności solidarnej w przypadku zapłaty danej faktury przy zastosowaniu metody podzielonej płatności.

Czy możliwy będzie zwrot środków z rachunku VAT?

Zgodnie z przepisami przedsiębiorca będzie miał możliwość wystąpienia do organu podatkowego z wnioskiem o dokonanie wypłaty środków zgromadzonych na rachunku VAT na jego rachunek bankowy prowadzony dla celów działalności gospodarczej. W takim jednak przypadku organ podatkowy będzie musiał zweryfikować wniosek, a postanowienie o uwolnieniu środków będzie mogło być wydane przez Naczelnika właściwego Urzędu Skarbowego w terminie 60 dni od dnia otrzymania wniosku. Taki zwrot nie zostanie zrealizowany w sytuacji, gdy podatnik stale zalega z uiszczaniem zobowiązań podatkowych lub też w przypadku gdy zajdzie uzasadniona obawa wystąpienia zaległości podatkowej w podatku VAT.